Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Pankreasın insülin üretiminden sorumlu hücrelerinde vakitle meydana gelen bozulmalar, insülinoma ismi verilen az tümörlere yol açabiliyor.

Çoğunlukla güzel huylu olan bu tümörler, kan şekeri düzeyini düşürerek bayılma yahut nöbet üzere önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabiliyor.

MEVCUT SİSTEMLER YETERSİZ KALIYOR

Uzmanlara nazaran, bu tümörler ekseriyetle küçük boyutlarda oldukları için tespit edilmeleri epeyce sıkıntı.

Hollanda ‘daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Martin Gotthardt, geçmişte cerrahların tümörleri bulabilmek için pankreasın tamamını kesmek zorunda kaldığını belirterek, “Tümörün yeri bilinmiyorsa, cerrahlar ameliyat sırasında pankreası karış karış arardı” diyor.

Ancak günümüzde, tümörün yeri tespit edilemediği durumlarda hastalar ameliyat edilmiyor, zira tabipler, pankreasın tamamını çıkarmak istemiyor.

ÇÖZÜM GİLA CANAVARI’NDAN GELDİ

Gotthardt ve takımının Journal of Nuclear Medicine mecmuasında yayımlanan araştırması, bu sorunu çözmek için sıra dışı bir usul öneriyor: Gila canavarı.

ABD ve Meksika’da yaşayan bu zehirli kertenkele, pankreas tümörlerini tespit etme konusunda büyük bir potansiyele sahip.

Daha evvel diyabet tedavisinde kullanılan, kertenkelenin tükürüğündeki bir protein, pankreastaki reseptörlere bağlanarak insülin üretimini artırıyor.

Bu bulgudan yola çıkan bilim insanları, birebir proteinin insülinomaları tespit etmek için kullanılabileceğini araştırdı.

YENİ YOLLA YÜKSEK MUVAFFAKİYET ORANI

İlk çalışmalarda, bu proteine eklenen radyoaktif bir molekül tümörleri saptamayı başarsa da düşük kan şekeri ve mide bulantısı üzere yan tesirlere yol açtı.

Ancak Gotthardt ve grubu, molekülü değiştirerek bu yan tesirleri büyük ölçüde ortadan kaldırmayı başardı.

69 hastada yapılan testlerde, yeni prosedürle tümörler yüzde 95 muvaffakiyet oranıyla tespit edildi. Mevcut tarama prosedürlerinin muvaffakiyet oranı ise sırf yüzde 65 civarında.

Tümörler belirlendikten sonra cerrahi müdahaleyle hastaların pankreasından muvaffakiyetle çıkarıldı.

HASTALAR BÜSBÜTÜN İYİLEŞTİ

Araştırmanın başyazarı Marti Boss, “Yeni taramanın başka tüm taramaların yerini alabileceğine inanıyoruz” dedi.

Boss, bu sistemle ameliyat edilen hastaların tamamının büsbütün düzgünleştiğini vurgulayarak ekledi:

Bazıları onlarca yıldır bu tümörlerle yaşıyordu; lakin ameliyat sonrası tüm hastalar olağan hayatlarına dönebildi.